Familieviering 6 oktober 2019
Thema: Rozenkrans
Intro
Morgen, 7 oktober, is het bijna 450 jaar geleden dat de paus van toen (Pius V) het feest van de rozenkrans instelde. Volgens hem had het bidden van de rozenkrans ervoor gezorgd dat Europa aan een groot gevaar was ontsnapt. Want West-Europa had op die dag in het jaar 1571 ternauwernood een grote zeeslag gewonnen tegen legers uit het Oosten. Dat gebeurde bij Lepanto, in de buurt van Cyprus. Sindsdien is oktober de ‘rozenkrans-maand’!
Wat is dat voor iets, een ‘rozenkrans’? Zo (laten zien) ziet zo’n snoer eruit.
Het is een kralensnoer van 5 keer 10 kleine kralen, plus een kruisje. Straks vertellen we er meer over. Maar het is vooral een gebed-snoer. Het gaat vandaag dus ook over een manier van bidden en wel een heel speciale manier: het bidden van de rozenkrans.
Lezing
Bij heel veel andere mensen, maar ook bij jezelf, kun je erop letten hoe ze met hun handen omgaan. Handen zijn van die beweeglijke dingen: waar moet je ze laten? Tegen je hoofd aan, langs je lijf, op je rug, in je zak, op tafel, onder tafel, met een mobieltje, een pen, je armen over elkaar, handen wrijven noem maar op.
Voor de vraag waar je je handen moet laten is een kralensnoer als de rozenkrans ook een oplossing. Het is natuurlijk niet daarvoor uitgevonden, maar het helpt wel. Misschien heb je wel eens gezien dat mensen uit de Islam ook een klein kralensnoer in hun hand houden en de kralen achtereenvolgens langs hun vingers laten ‘lopen’. Bij een rozenkrans doe je dat ook.
Net zoals het kruisteken is de rozenkrans een eenvoudige, lichamelijke manier om te bidden: iedereen kan het, je kunt het overal (niet alleen in de kerk), en je hebt er niemand anders bij nodig. Zodoende is het lange tijd ook bij katholieken in Nederland algemeen gebruik geweest de rozenkrans te bidden. Tot eind vorige eeuw ongeveer.
Waarschijnlijk is de rozenkrans ergens in de 14e of 15e eeuw ontstaan. Een pater Dominicaan is ermee begonnen. Hij heeft misschien wel gedacht: wij paters bidden elke week de 150 psalmen, waarom zouden gewone mensen niet óók zoiets kunnen doen? Met een Weesgegroetje, en dat 150 keer?!
En nu we het
toch over paters hebben: bij paters en ook bij zusters zie je vaak, als ze
tenminste hun toog of habijt aan hebben, een grote rozenkrans aan hun riem
hangen. Altijd bij de hand dus! Zoals vroeger ook veel katholieken een
rozenkrans in hun tas of broekzak hadden. Zelfs als ze dood waren, werden
katholieken vaak opgebaard met een rozenkrans tussen hun vingers.
Nu: hoe doe je dat? Het wezenlijke van het bidden van de rozenkrans is het Weesgegroet. Vroeger leerde je dat gebed uit je hoofd, net zoals het Onzevader. En als je het Weesgegroet echt van buiten kent, kun je het ook heel gemakkelijk opzeggen, en ook heel snel.
Tien (10) Weesgegroeten opzeggen gaat dan in een bepaalde cadans, waarop je kunt mijmeren en dromen, mediteren zelfs, terwijl de kralen door je vingers glijden.
Een rozenkrans als voorwerp (weer laten zien) bestaat uit 50 kralen. Het bidden van één rozenhoedje is 5 keer 10 Weesgegroeten. Dit duurt wel even, maar lang is het niet.
Echt lang is het bidden van een rozenkrans: dat is 3 keer het rozenhoedje,
dus: 3 keer > 5 keer 10 Weesgegroeten.
Dus … 150. Zoals die pater dominicaan bedacht heeft.
De reeks van tien Weesgegroeten worden steeds, bij een dikkere kraal, afgewisseld met het Onzevader. En het geheel wordt voorafgegaan door de geloofsbelijdenis bij het kruisje plus 3 extra Weesgegroeten.
Heel bijzonder is dat elke reeks van tien (10) Weesgegroeten een thema heeft, de zogenaamde Geheimen: belangrijke momenten uit het leven van Jezus. Bijvoorbeeld de ‘blijde geheimen’ in het begin van Jezus’ leven of de ‘droevige geheimen’ bij zijn lijden en dood. Terwijl je al die Weesgegroeten bidt, kun je denken aan die geheimen. (Pastor Carlos Fabril vertelde ons ook nog over de Glorie geheimen)
Zo zijn we bij de verschillende manieren van bidden.
- Bewust opzeggen van een gebed, woord voor woord, en weten wat je zegt.
- Nadenken over een thema, terwijl je diezelfde woorden uit je hoofd opzegt.
Of:
- Mediteren, mijmeren, puur op je gevoel meedeinen op de cadans van de woorden.
Auteur: R. Hehenkamp