Tekst familieviering 3 nov

Familieviering 3 november 2019

‘Hoe wordt een kerkgebouw een huis van God?’

Tekst: R. Hehenkamp

Intro

Over twee weken vieren we feest in deze kerk! Dan is het bijna, precies 38 jaar geleden dat dit gebouw tot kerkgebouw werd gewijd. Op 17 november 1981 wijdde de bisschop van toen, monseigneur Zwartkruis, dit gebouw, deze ‘stapel stenen’ tot kerk. In deze viering bereiden we ons op dat feest voor. En dat doen we door vandaag te vertellen wat dat is, een kerkwijding. En wat er dan gebeurt. Zodoende weten we straks weer beter wat een kerk eigenlijk is. We komen er zo vaak, maar weten we bijvoorbeeld wel wat dat woordje ‘kerk’ betekent? Straks wel!

Eerste lezing

Een kerk is een merkwaardig gebouw. Als je het vergelijkt met een huis, dan snap je onmiddellijk het verschil: in een huis wóón je, je verblíjft daar. In een kerk kom je alleen voor een korte tijd. Je kunt een kerk ook vergelijken met …. een tent! Ja, dat mag, want dat gebeurt in de teksten van de Bijbel ook vaak. Tja, een tent: daar verblijf je niet echt, daar ben je vooral buiten, wanneer je kampeert.
In een huis is de binnenkant erg belangrijk, want je woont erin; in een tent woon je niet, daar ben je juist liever buiten! En een kerk? Een kerk is zowel een huis als een tent, je gaat er net zo gemakkelijk naar binnen als naar buiten, je wordt er niet in opgesloten. Een kerk heeft dus van allebei wat. Je kunt je er vrij in voelen!

Maar een kerk heeft ook iets speciaals, iets wat een huis niet heeft, en een tent ook niet. Een kerk heeft hoogte! Dit klinkt misschien vreemd, maar let maar eens op: bijna elke kerk is zo gebouwd dat er boven je hoofd een hoog dak is. In kathedralen natuurlijk hoger dan in Laren of Blaricum. Maar zelfs hier in de Thomaskerk is hoogte. Kijk maar: hier, boven het altaar is hoogte. Juist hier stroomt het licht naar binnen! En dat is natuurlijk niet voor niets: op deze manier drukt het gebouw uit dat we hier samenkomen om te zoeken naar het hogere en om te horen wat het hogere ons te zeggen heeft.
Met dat woord, het hogere, bedoelen we God die alles en allen te boven gaat.
Dus: het binnenste van een kerk, het innerlijk, is ? …… precies: de hoogte!

Het woord ‘kerk’ komt van een Grieks woord dat we allemaal kennen: Kyrië. Denk maar aan Kyrië eleison, Heer ontferm u. Daar hoort een bijvoeglijk naamwoord bij: Kyríakos (klemtoon op de i), en hiervan is ons woord ‘kerk’ afgeleid. Het betekent dus zoveel als ‘van de Heer’. Als we in de kerk samenkomen, zijn we wat we wezen willen: van de Heer!!

Dit is allemaal mooi, maar hoe wordt een ‘stapel stenen’ nu een kerk? Natuurlijk begint dat met een groep mensen die zo’n gebouw wil. Ze laten een tekening maken door een architect, en als die tekening klopt met wat die mensen willen en met wat ze kunnen betalen komt er zo’n gebouw.
Maar dan is het nog geen kerk, geen huis van God. Eerst komt de bisschop om de kerk in te wijden.

Vroeger gebeurde dat buitengewoon uitvoerig en langdurig. Maar dat is een verhaal apart. Tegenwoordig is zo’n wijdingsritueel veel eenvoudiger.
Wat de bisschop doet is vooral het altaar wijden. Hij begiet het oppervlak van het altaar met heilige olie, stroopt zijn mouwen op en wrijft het altaar er helemaal mee in! Hierbij worden speciale gebeden uitgesproken die te maken hebben met het doel van het altaar: het vieren van de eucharistie.

Bovendien worden op die dag de muren van het gebouw in gebruik genomen. Op vier uitgekozen plekken worden speciale kaarsen aangestoken. Elke plek is getekend met een kruis met daarbij een kaars. Die vier plekken bestrijken samen het hele gebouw. Kijk maar, daar en daar en hier en hier.

Waarom vier?
Hele grote kerken hebben twaalf van die kruisen.
Onze kleinere kerk heeft er vier.
Die vier kaarsen staan symbool voor de vier evangelisten, Mattheus, Marcus, Lucas en Johannes.
Deze vier apostelen verkondigen het evangelie dat we hier elke week horen. Daarom heten die kaarsen ‘apostelkruisen’. De vier kaarsen wijzen ook naar de vier windstreken: het noorden, het zuiden, het westen en het oosten.
Daar is het evangelie voor: waar we ook zijn, overal willen we ons erdoor laten inspireren.

Vandaag bereiden we ons voor op het feest van de kerkwijding van onze kerk, het gebouw waarin we samen zijn omdat we bij de Heer, de Kyrios, willen horen, uit vrije wil en niet omdat het moet.
Straks over twee weken zullen de apostelkruisjes ze ook alle vier branden! En dan weten u en ik waarom dat is!